Wyka kosmata Rea
Wyka kosmata (Vicia villosa Roth.) to ozima zielona roślina strączkowa klimatu umiarkowanego, która po latach znów zyskuje na popularności jako roślina poplonowa oraz pastewna z przeznaczeniem na zielonkę.
Cechy szczególne wyki kosmatej Rea
- Korzenie mają możliwość symbiozy z bakteriami brodawkowymi, wiążącymi łatwo przyswajalny azot z powietrza, który z powodzeniem może być wykorzystany przez rośliny następcze.
- Cenny gatunek pastewny uprawiany na zielonkę i nasiona – podnosi zawartość białka w pierwszych, skarmianych na wiosnę zielonkach.
Pozostałe informacje
- Bardzo duża zawartość białka w nasionach – około 30%.
- Wysiewana z żytem ozimym bądź pszenżytem ozimym nie wymaga odrębnej uprawy i nawożenia.
- Preferuje gleby żyzne (o odczynie zasadowym lub obojętnym) i stanowiska słoneczne o umiarkowanej wilgotności.
- Docelowo rośnie na wysokość od 1 do 1,5 metra.
- Głęboki system korzeniowy wyki zapobiega erozji gleby.
- W pierwszym okresie swego wzrostu potrzebuje dobrych warunków wilgotnościowych – dość wrażliwa na suszę, szczególnie gdy znajduje się na etapie zawiązywania pąków kwiatowych, a także kwitnienia.
- Bardzo dobra mrozoodporność – dobrze zimuje, a przy okrywie śnieżnej znosi mrozy nawet do -20 °C.
- Wysoki profil zdrowotności – bardzo odporna na porażenie chorobami grzybowymi.
- Wykorzystywana również jako roślina miododajna.
- Jedyna zarejestrowana w Polsce odmiana wyki kosmatej.
Agrotechnika wyki ozimej Rea
Warunki glebowe
Wyka jest gatunkiem, który można uprawiać na wszystkich typach gleb. Jej małe wymagania glebowe pozwalają uprawiać ją na lekkich glebach piaszczystych, byle nie zbyt kwaśnych i nie podmokłych. Wyka kosmata jest rośliną, która dość dobrze zimuje, a przy okrywie śnieżnej znosi mrozy nawet do –20°C. W pierwszym okresie swego wzrostu potrzebuje dobrych warunków wilgotnościowych. Wyka preferuje gleby żyzne (o odczynie zasadowym lub obojętnym) i stanowiska słoneczne o umiarkowanej wilgotności.
Miejsce w płodozmianie
Powinna być wysiewana razem z żytem ozimym bądź pszenżytem ozimym w przypadku przeznaczenia na zieloną masę. W siewie na nasiona można siać ją po zbożach i rzepakach.
Nawożenie
Wszystkie zabiegi wykonuje się jak pod zboża i jedynie dawki azotu mogą być nieco oszczędniejsze. Można zredukować dawkę nawożenia azotem o około do 40–60 kg przy uprawie ze zbożami.
Siew
Mieszanki żyta i wyki ozimej zazwyczaj sieje się w pierwszej dekadzie września, tuż po ustaniu największych upałów. Nasiona umieszcza się na głębokości 3 do 4 cm, a odległość między rzędami powinna wynosić 12,5 cm (nie za głęboko, aby nie było problemów ze wschodami rośliny podporowej). Ilość wysiewu nasion zależy od przeznaczenia. Norma wysiewu na nasiona wynosi 8–12 kg/ha (przy wysokiej zdolności kiełkowania, siew oddzielny wyki i rośliny podporowej, precyzyjny siewnik) oraz 25 kg/ha (obecność nasion twardych, siew łączny wyki i zboża, siewnik tradycyjny). Przy siewie łącznym należy pamiętać o dobrym wymieszaniu wyki z nasionami zboża. W uprawie na nasiona należy zastosować dodatek rośliny podporowej, najlepiej 50 do 70 kg żyta lub 60 do 90 kg pszenżyta ozimego. Przy uprawie na zielonkę norma siewu wynosi 45 do 60 kg/ha, a dodatek rośliny podporowej to 60 do 80 kg żyta lub 80 do 100 kg pszenżyta ozimego.
Ochrona zasiewów
Wyka Rea nie wymaga odrębnej ochrony poza zwróceniem uwagi na strąkowca bobowego.
Zbiór
Zbiór wyki następuje, gdy dojrzeją strąki. Plantację należy monitorować w końcowym okresie dojrzewanie. Pierwsze pękanie strąków to sygnał, że nie należy dłużej zwlekać ze zbiorem. Plony nasion wyki Rea zależne są od przyjętej technologii wynoszą około 8 dt/ha. Mieszanki uprawiane z przeznaczeniem na zielonkę należy kosić w początkach kłoszenia się żyta. Większe domieszki nasion wyki (często stosowane w praktyce) mogą powodować łatwiejsze wyleganie mieszanki i przedłużać kwitnienie wyki, która do momentu dojrzałości żyta jest zwykle jeszcze zielona.
